ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى قورىنىڭ تاپسىرماسىمەن 2019 جىلى الەمدىك ەكونوميكا جانە ساياسات ينستيتۋتى (قۇرامىندا: گ. پازىلقايىروۆا، ج. مىرزابەكوۆ، س. سادييەۆا، س. سۋحانوۆ، ر. ساپىشيەۆ)، جانە ءبىرقاتار ۇلتتىق ساراپشىلار توبىنىڭ (50-دەن استام ادام) قاتىسۋىمەن، زەرتتەۋ جانە كەڭەس بەرۋ ورتالىعى (CRC)، "TALAP" قولدانبالى زەرتتەۋ ورتالىعى، ەۋرازيانىڭ Whiteshield Partners ايماقتىق ءبولىمى بىرلەسىپ، ەلدەگى مودەرنيزاسيالاۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كەشەندى عىلىمي-قولدانبالى زەرتتەۋلەر جۇمىسىن باستادى.

ايتۋلى جۇمىسقا شەتەلدىك تانىمال ساراپشىلار، ونىڭ ىشىندە Whiteshield Partners كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى جانە سەرىكتەسى، پاريج ساياسي زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ پروفەسسورى (Grande école Sciences Po) – ەنتوني و'سالليۆان، Whiteshield Partners كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى جانە ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكىنىڭ (ەقدب) بۇرىنعى باس ەكونوميسى – ەريك بەرگلوف،  Whiteshield Partners كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، ديرەكتورى جانە سەرىكتەسى، كەننەدي اتىنداعى گارۆارد مەملەكەتتىك باسقارۋ مەكتەبىنىڭ اعا وقىتۋشىسى – فادي فاررا،  Whiteshield Partners كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى، پولشانىڭ ەكس-قارجى ءمينيسترى – پاۆەل ۆويسەحوۆسكي مەن Whiteshield Partners ساراپشىسى، ەقدب بۇرىنعى باس ەكونوميسى، پاريج ساياساتتانۋ مەكتەبىنىڭ  (Sciences Po) پروفەسسورى – سەرگەي گۋرييەۆ ادىستەمەلىك قولداۋ كورسەتتى. جەكە زەرتتەۋ بلوكتارىن قازاقستاندىق ساراپشىلار – ءانۋار بورانبايەۆ (CRC)، راحىم وشاقبايەۆ (Talap)، قانىش تۋلەۋشين (Whiteshield Partners) باسقاردى.

التى ايدىڭ ىشىندە ادام كاپيتالى جانە ەڭبەك نارىعى، جاڭا ەكونوميكالىق مودەل جانە ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرى، كەڭىستىكتىك دامۋ، مەملەكەتتىك باسقارۋ، مەملەكەت پەن ازاماتتاردىڭ ءوزارا ارەكەتى، ماكروەكونوميكالىق ورتانىڭ باعىتتارى بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلدى. سونىمەن قاتار «اق كىتاپتاعى» ۇسىنىستار ەل ازاماتتارىنىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا باعىتتالدى.

2018 جىلى ءوزىنىڭ جولداۋىندا ن.نازاربايەۆ قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى  باستى باسىمدىققا اينالۋعا ءتيىس ەكەنىن اتاپ وتكەن بولاتىن.

«بۇگىندە جاھاندىق جانە جەرگىلىكتى پروبلەمالار توعىسا تۇسۋدە. مۇنداي جاعدايدا سىن-قاتەرلەرگە توتەپ بەرۋدىڭ جانە مەملەكەتتىڭ تابىسقا جەتۋىنىڭ كەپىلى ەلدىڭ باستى بايلىعى – ادامنىڭ دامۋ ماسەلەسى بولىپ وتىر» – دەدى ەلباسى.

ق ر پرەزيدەنتى ق.ج.توقايەۆ 2019 جىلدىڭ 2 قىركۇيەگىندە حالىققا ارناعان جولداۋىندا «قوعامدىق ديالوگ، اشىقتىق، ادامداردىڭ مۇڭ-مۇقتاجىنا جەدەل نازار اۋدارۋ مەملەكەتتىك ورگاندار قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارى» ەكەنىن جەتكىزدى.

ءبىرىنشى كىتاپ – ماكروەكونوميكالىق سالانى زەرتتەۋگە ارنالعان. وندا ۇلتتىق قوردىڭ جاڭا مودەلى، بيۋدجەتتىك تۇراقتىلىق، ەكونوميكانى «كولەڭكەدەن» شىعارۋ، سالىق رەفورماسى ماسەلەلەرى قامتىلعان؛ مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك اكتيۆتەردى باسقارۋدىڭ تيىمدىلىگى مەن اشىقتىعىن ارتتىرۋ، بانكتىك تۇراقتىلىقتى نىعايتۋ جانە باسقا دا سۇراقتار قاراستىرىلعان.

ەكىنشى كىتاپتا مەملەكەتتىك باسقارۋ رەفورماسىنىڭ كەلەشەگى سيپاتتالعان. وندا مەملەكەتتىك ساياساتتى ازىرلەۋ، مەملەكەتتىك سەكتوردىڭ فۋنكسيونالدىعىن جەتىلدىرۋ، بيۋدجەتتىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، ايماقتارداعى ازاماتتىق بەلسەندىلىكتى دامىتۋ جانە جەرگىلىكتى قاۋىمداستىقتاردى نىعايتۋ بويىنشا ۇسىنىستار بەرىلگەن.

ءۇشىنشى كىتاپ – ادام كاپيتالىن دامىتۋ تۋرالى. مۇندا زەرتتەۋشىلەر قازاقستاننىڭ دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا ەنۋ جولىندا كەدەرگى بولاتىن توسقاۋىلداردى كورسەتىپ، ۇسىنىستارىندا جۇيەلىك باستامالاردى سيپاتتايدى. زەرتتەۋ جۇمىستارى ەلدىڭ ادامي كاپيتالى قانشالىقتى ەرەكشە ەكەنىن كورسەتتى، دەگەنمەن ونىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ساياساتى، جۇمىسپەن قامتۋ قۇرىلىمى، كىرىسى  ايماق بويىنشا دا، توپ بويىنشا دا ءارتۇرلى بولۋى قاجەت.

ءتورتىنشى كىتاپ – بۇل جەردە ەكونوميكانى ىنتالاندىرۋعا ارنالعان جاڭا ۇسىنىستار بار. ساراپشىلار وڭدەۋ ونەركاسىبىن دامىتۋدى كۇشەيتۋ، اگروونەركاسىپتىك كەشەننىڭ ينتەنسيۆتى مودەلىنە كوشۋ، كرەاتيۆتى يندۋستريا مەن يننوۆاسيالاردى دامىتۋ، كاسىپكەرلىك ينستيتۋتتاردى جەتىلدىرۋ، ونىڭ ىشىندە باسەكەگە قابىلەتتى ورتانى قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ باعىتتارى مەن شارالارىن قاراستىرادى.

بەسىنشى كىتاپ – كەڭىستىكتى دامىتۋ جانە ايماقتىق دامۋ ساياساتىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرىن قامتيدى. زەرتتەۋشىلەر جاسالعان جۇمىستىڭ ناتيجەلەرىن كەڭەس رەتىندە قاراۋدى جانە قازىرگى مەملەكەتتىك باعدارلامالار مەن دامۋ تۇجىرىمدامالارىنا بالاما ەمەس ەكەنىن ايتىپ وتىر.

بارلىق باستامالار ەلدە قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەر مەن ساباق بولعان جايتتاردى ەسكەرە وتىرىپ ازىرلەندى. جۇمىستاردى جۇرگىزۋدىڭ كەلەسى قادامى ​–قوعامدىق تالقىلاۋ. وعان ەلىمىز عانا ەمەس، شەتەلدەردەگى عىلىمي ورتالىقتار مەن كورپوراتيۆتىك سەكتوردا جۇمىس ىستەيتىن ساراپشىلار، «اتامەكەن» ۇكپ، كاسىپوداقتار مەن بىرلەستىكتەر، قوعامدىق ۇيىمدار، قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى قىزىقتىراتىن بارلىق ادامدار شاقىرىلىپ وتىر.

تالقىلاۋعا قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا ساراپشىلار توبى – اشىق ديالوگ الاڭىن قۇردى. بارلىق اقپاراتتى facebook پاراقشاسىنان الۋعا بولادى.

زەرتتەۋ ناتيجەلەرى  kzexpertclub پاراقشاسىندا جاريالانادى.

زەرتتەۋ ناتيجەلەرىنىڭ پرەزەنتاسياسى 6 مامىر 2020 جىلى، ساعات 15:00-دە وتەدى، قاتىسۋعا ارنالعان سىلتەمە: https://zoom.us/j/6920794312.

بايلانىسۋ:

ب ا ق وكىلدەرى ءۇشىن: ديانا ديحانبايەۆا، تەل: +7-707-990-0169، e-mail: dikhanbayeva.d@iwep.kz،

ساراپشىلار ءۇشىن: سابينا سادييەۆا، تەل: +7-771-255-2522، e-mail: sadiyeva@iwep.kz

قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسىنىڭ قورى –قازاقستانداعى پرەزيدەنتتىك قور. بۇل ەلىمىزدەگى قىزمەتى كاسىبي باسقارۋ جانە جوبالاردىڭ جۇيەلىلىگى قاعيدالارىن ۇستاناتىن ءىرى كوممەرسيالىق ەمەس قور. قوردىڭ جۇمىسى دارىندى جاستاردى قولداۋعا، الەۋمەتتىك جوبالار مەن ازاماتتىق باستامالاردى، باسەكەگە قابىلەتتى ساراپتامالىق-تالداۋ ورتالىعىن دامىتۋعا باعىتتالعان.

الەمدىك ەكونوميكا جانە ساياسات ينستيتۋتى (اەسي) – قوردىڭ جانىنان 2003 جىلى قۇرىلدى. ينستيتۋتتىڭ قىزمەتى الەمدىك ەكونوميكا، حالىقارالىق قاتىناستار، قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن زەرتتەۋگە، سونداي-اق قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ قىزمەتىن جانە قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە قالىپتاسۋى مەن نىعايۋىنا، حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا جانە بەيبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىقتى نىعايتۋعا قوسقان ۇلەسىن زەردەلەۋگە باعىتتالعان.